Psychologia wnętrz w czasach zarazy

Czyli jak projektować wnętrza, aby wnętrze wywierało pozytywny wpływ na nasze samopoczucie

Większą część naszego życia spędzamy wewnątrz budynków, czy to naszych domów, czy też miejsc pracy a jak powszechnie wiadomo przestrzeń która nas otacza ma na nas ogromny wpływ. Architektura wnętrz i psychologia idą w parze. W ostatnim dziesięcioleciu tematowi temu poświęca się coraz więcej uwagi. Bez względu na to o jakiej przestrzeni mówimy – sypialnia, biuro, siłownia, gabinet lekarski – wszystkie wnętrza powinny być odpowiednio zaprojektowane.

Wraz z rozprzestrzenianiem się wirusa i rozwojem zakażeń, przeniesiono pracę z biur do naszych domów a na architektach wnętrz spoczęła jeszcze większa odpowiedzialność. Coraz więcej osób całe dnie spędza w tych samych pomieszczeniach. Znaczenie wnętrz jako czynnika wywołującego dobre samopoczucie fizyczne, fizjologiczne i psychiczne staje się obecnie tematem o dużym znaczeniu.

Jak wpływa na nas przestrzeń?

Począwszy od zapewniania bezpieczeństwa, dobrego samopoczucia lub tworzenia pozytywnego i wydajnego środowiska pracy, przestrzeń może mieć ogromny wpływ na to, jak działamy lub co czujemy; dlatego projekt i środki twórcze należy określić zgodnie z potrzebami społecznymi i psychologicznymi mieszkańców.

Projektując wnętrza zależy mi na tym, aby domy moich klientów były miejscem w których z przyjemnością będą spędzać czas. Jak to robię? Jest kilka czynników, które moim zdaniem mają decydujący wpływ na osiągnięcie wymarzonego efektu.

Psychologia wnętrz – jak ją zastosować?

1 Osobowość

Zrozumienie swojej osobowości lub osobowości klienta jest kluczowe. Pomoże nam to określić w jaki sposób przestrzeń będzie wykorzystywana. Na przykład osoba przyjazna i towarzyska może chcieć, aby stół w jadalni pomieścił rodzinę i przyjaciół, podczas gdy ktoś, kto spędza wieczory oglądając filmy i jedząc popcorn, może wybrać drogą i wygodną kanapę zamiast ekstrawaganckiej jadalni. Nie ma błędnych odpowiedzi, jeśli chodzi o elementy, które znajdują się w domu – są tylko bardziej trafne i pasujące w zależności od czyjejś osobowości.

2 Funkcjonalność przestrzeni

Punkt niesamowicie ważny, ale często kiedy mówimy o przestrzeni mamy na myśli głównie estetykę, a nie ergonomię. Funkcjonalność to czynnik, który jest często pomijany, ale ma duży wpływ na mieszkańców. Maksymalizacja funkcjonalności i elastyczności przestrzeni wymaga od projektanta wnętrz odpowiedzi na kilka ważnych pytań. Kto tam będzie mieszkał? Jaki jest styl życia mieszkańców? Czy dany przedmiot będzie pasował do ich potrzeb? Jakie funkcje i udogodnienia są najważniejsze?  Czy stół kuchenny jest wystarczająco duży, aby pomieścić całą rodzinę? Poznanie prawdziwych potrzeb inwestora i umiejętna odpowiedź na nie, to nie lada wyzwanie. Dobry architekt wnętrz, to taki, który wyciągnie na światło dzienne nasze prawdziwe potrzeby.

Zawszę myślę o ergonomii dwojako, jako o fizycznym jak i emocjonalnym charakterze. Istnieje strona ergonomii, którą można zmierzyć, aspekt fizyczny lub metryczny. Mogę zaprojektować kuchnię w oparciu o podręcznikowe wymiary (istnieją odpowiednie normy, którymi posługują się architekci wnętrz), ale może ona być okropna. Nikt nie będzie chciał spędzać w niej czasu. Z drugiej strony są kuchnie, w których zakochujemy się od razu, ale z których korzystanie okazuje się niewygodne. Nie ma jednego dobrego przykładu na funkcjonalną kuchnię czy salon. Trzeba znaleźć równowagę. Taka analiza to proces poznania. Do tego służy nam psychologia wnętrz.

3. Proporcje wnętrz

Architekci wnętrz od dziesięcioleci stosują różne metody, aby wnętrze wyglądało na bardziej przestronne i aby pokoje były jak najbardziej przyjazne dla użytkownika. Pisałam o tym na blogu tutaj. Zasadniczo oznacza to po prostu użycie sztuczek wizualnych, aby zmienić sposób, w jaki inni postrzegają przestrzeń wokół nich.

Prawdopodobnie pierwszą rzeczą, jaką można spostrzec w pokoju, jest jego wielkość. Zauważamy, jak wysoko i jak szeroko sięga. Zauważamy, jak jest duży lub mały – zależy to częściowo od tego, jak postrzeganie skali zmienia się przez światło, kolor i materiały. Wąska przestrzeń może powodować klaustrofobię lub przyjemną intymność; duży pokój może być przestronny lub niepokojąco rozległy. Proporcje mogą być instynktownie „właściwe” lub „złe.” Ostatecznie to połączenie kilku zmiennych tworzy nasze pierwsze wrażenie i nasze długookresowe doświadczenie. Architekt wnętrz jest odpowiedzialny za kształtowanie konkretnych rozwiązań dla użytkowników.

Proste zasady projektowania obejmujące równowagę, proporcje, symetrię i rytm mogą wprowadzić poczucie harmonii.  Jeśli chcesz, aby pokój w Twoim domu wydawał się większy, wybierz meble, które są skalowane i cieńsze, umieść duże lustro na tylnej ścianie i stwórz głębię. Użyj iluzji optycznych, aby kontrolować postrzeganie przestrzeni.

4. Kolory we wnętrzach

Podejrzewam, że na hasło psychologia wnętrz  to było Wasze pierwsze skojarzenie. Nic dziwnego, kolor jest głównym składnikiem tego, jak doświadczamy otaczającego nas świata. Ale to, co może być dla niektórych zaskakujące, to fakt jak olbrzymi wpływ mają kolory na nastroje i emocje. Nowoczesna psychologia kolorów sięga początków XIX wieku, kiedy Johann Wolfgang von Goethe opublikował Teorię kolorów. To właśnie Goethe jest uważany za ojca psychologii koloru.

Czy kiedykolwiek zadałeś sobie pytanie, dlaczego czujesz się tak pełen energii po wejściu do jaskrawoczerwonego pokoju lub tak spokojny w pięknie neutralnej przestrzeni życiowej? Prawdopodobnie wynika to z psychologii kolorów w projektowaniu wnętrz, która ściśle łączy kolor z naszymi emocjami.

Psychologia kolorów jest szeroko stosowana w brandingu i marketingu, ale jest również potężnym narzędziem do projektowania wnętrz, które prawdopodobnie ma większy wpływ na energię pomieszczenia niż jakikolwiek inny czynnik. Rozpoczynając konceptualizację wystroju wnętrza swojego domu, upewnij się, że używasz kolorów w sposób odpowiadający tonowi, który chcesz stworzyć w przestrzeni. Różne odcienie wywołują różne emocje, więc zastanawiając się, jakie barwy wybrać dla swojego domu, należy pomyśleć o tym, jaką atmosferę chcesz stworzyć i które kolory pomogą Ci to osiągnąć.

Jeżeli chcecie poszerzyć swoją wiedzę na temat kolorów i ich oddziaływania na nasze samopoczucie polecam sięgnąć po książki Kolorowa rewolucja Dagny Thurmann-Moe i Historię kolorów. Tajemniczy świat barw Evansa Gavina.

5. Światło a projektowanie wnętrz

Światło to kolejny element, który wpływa na psychologię przestrzeni. Słabe światło może sprawiać wrażenie smutnego i ponurego pomieszczenia, podczas gdy jasne światło wnosi pozytywną energię i nadaje pomieszczeniu przestronności. Właśnie z tego powodu projektanci przy projektowaniu wnętrz przykładają dużą wagę do naturalnego światła.

Sprawdzanie, jak światło wpada i wychodzi z pomieszczenia lub budynku, powinno być pierwszym krokiem podczas oględzin nieruchomości. Nastrój i poziom energii są bezpośrednio związane z tym, ile naturalnego światła otrzymujemy codziennie. Jeśli do Twojej przestrzeni dociera już światło, użyj go! Wybierz półprzezroczyste zasłony, które pozwolą temu światłu wkradać się z całą jego złotą chwałą. Wstaw kilka roślin do najbardziej słonecznych zakątków przestrzeni, które będą kwitnąć i cieszyć oko.

Chociaż nic nie przebije naturalnego światła słonecznego, czasami uzyskanie wystarczającej ilości światła słonecznego jest po prostu niemożliwe. Nie ma nic złego w sztucznym oświetleniu, ale musi być ono dobrze zaprojektowane. Jaki nastrój chcemy osiągnąć? Czy jest to sypialnia? Czy to jest gabinet? Oświetlenie zimne sprzyja koncentracji, ale nie da się w nim poczuć odprężenia. Jeśli chodzi o oświetlenie, każde miejsce ma swoje własne specyfikacje oświetleniowe. Oświetlenie restauracji różni się od oświetlenia biura lub domu. Wszystko zależy od tego, jaki klimat chcemy stworzyć.

A co zrobić, gdy wskutek lockdownu jesteśmy zmuszeni do pracy zdalnej z salonu, który do tej pory był oświetlony miękkim, ciepłym światłem i nie planowaliśmy w nim codziennej pracy? Najlepszym rozwiązaniem byłaby wymiana żarówek na takie z możliwością bezprzewodowego sterowania barwą i mocą światła. Nie trzeba przy tym remontować mieszkania, kuć bruzd w ścianach i modernizować instalacji elektrycznej. Wystarczy wkręcić nowe żarówki i system jest gotowy do pracy. Takie żarówki ma swojej ofercie m.in. Osram czy Philips.

6. Materiały i tekstury w projektach

U ludzi zmysł dotyku osiągnął szczególnie rozwiniętą formę. Dzięki opuszkom palców potrafimy wyczuć nierówne powierzchnie, detale tkanin nieuchwytne gołym okiem. U dzieci niezmiernie ważną rolę w zakresie nabywania umiejętności psychospołecznych pełni właśnie zmysł dotyku. Układ dotykowy wpływa bowiem na poczucie bezpieczeństwa, stanowi fundament dobrego samopoczucia, funkcjonowania emocjonalnego. Odbiór tekstur to zarówno wrażenia dotykowe, jak i wizualne, co bardzo wzbogaca nasze doświadczenia zmysłowe.

Materiały dają nam olbrzymie możliwości w kształtowaniu przestrzeni. Miękkim pluszem i tekstyliami można stworzyć ciepło a szkłem i metalem chłód. Albo można ożywić przestrzeń i wzbudzić ciekawość poprzez kontrast matowej tkaniny i surowej sklejki w połączeniu z połyskiem marmuru i miękkiej skóry.

Chcesz zadbać o swoje poczucie spokoju? Materiały organiczne, takie jak drewno, cegła, wełna, filc i inne z matowym wykończeniem i teksturą działają jak antidotum na twarde, odblaskowe powierzchnie nowoczesnych urządzeń i sprzętów AGD.

7. Dodatki do wnętrz

Po zajęciu się elementami tła nadszedł czas na dodanie szczegółów. Jaki jest klucz przy doborze dekoracji poprawiających nastój? Pozytywne skojarzenia. Możliwe że najlepsze wakacje życia spędziliście na Bali. Nie warto wyeksponować pamiątek z tej wyprawy? Uwielbiacie obrazy Gauguina? Czemu nie powiesić reprodukcji nad kanapą (lub oryginału, jeśli kogoś stać 😉

Sztuka ścienna przypomina dobór kolorów ścian lub mebli, które pasują do osobowości. Może promować coś w nas, nawet nie zdając sobie z tego sprawy. Dzieło sztuki, czy to w sypialni, czy w gabinecie lekarskim, mówi nam coś, kiedy na nie patrzymy. Możecie być wybredni w doborze dodatków, ale najpierw musicie sprecyzować cele. Warto zainwestować czas, aby dobrze poznać własne potrzeby.

Psychologia wystroju wnętrz

Poczuj się jak w domu

Pomimo wszystkich przedstawionych tutaj pomysłów, chciałabym zaznaczyć, że w końcu to Wy będziecie mieszkańcami swoich domów. To, jak będziecie czuć się we własnym domu, może przekładać się na wiele innych dziedzin życia. Dlatego ważne jest, abyście mieli to na uwadze podczas remontu i świadomie zmieniali atmosferę swoich wnętrz. Dodatkowo, pozytywne nastawienie do tych zmian na pewno też nie zaszkodzi.

*Wszystkie zdjęcia przedstawiają projekty Maszroom.